Glas
Fotografie van glas
Glas is een bijzonder materiaal om te fotograferen. De charme is de fragiele doorzichtigheid. Dat is ook de uitdaging voor de fotograaf, want hoe maak je iets transparants zichtbaar? Voor elk object is een andere aanpak nodig, afhankelijk van de vorm, kleur of bewerking van het glas. Fotografie van glas-in-lood is daarbij een categorie apart, want vaak zijn de afmetingen monumentaal en omstandigheden moeilijk te sturen.
Wie glas hanteert moet erg voorzichtig zijn, dat spreekt voor zich. Maar zolang het glas niet valt kan het materiaal de tand des tijds goed doorstaan. Een rustige en goed gecoördineerde samenwerking is van belang om objecten van glas veilig te fotograferen.
Champagnecoupe van glas met gravure, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Dit glas kwam het beste tot zijn recht in indirect licht vanuit de achtergrond.
Het uitlichten van glas
Bij het uitlichten van glas moeten de lampen zeer nauwkeurig ingesteld worden. Over het algemeen is tegenlicht de beste oplossing, direct of indirect. Hier kan een objectfotograaf zich helemaal uitleven met meerdere lichtbronnen en kleine foefjes als spiegels, reflectieschermen en afschermingen. De foto moet iets van de sprankelende schoonheid van het glas weergeven of de overweldigende indruk van een monumentaal glas-in-loodraam in het beeld vangen.
Vaas van kristalglas, goud beschilderd, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De vorm van de vaas wordt het beste zichtbaar met tegenlicht, maar het verguldde decor wordt alleen mooi met licht van voren.
Deze lamp is ontworpen in 1930 door René Lalique (1860-1945). Het was een huwelijksgeschenk aan het koninklijk paar in 1937 en heeft tot voor kort gehangen in Paleis Soestdijk. Net als bij het vorige object komt het licht van achteren maar ook van de middenlantaarn in de lamp.
Henri van der Stok (1870-1946) Sint Joris en de draak. Het raam is gered uit een inmiddels gesloopt gebouw en in bezit gekomen van Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De loodverbindingen worden met de tijd zeer kwetsbaar in een los object, daarom kunnen ze alleen liggend gefotografeerd worden. Voor het fotograferen van de collectie glas-in-loodramen werd een speciale constructie gebouwd zodat de ramen konden liggen en de lampen er van achteren op konden schijnen.
Drie glas-in-lood ramen uit de Sint Bavo Kathedraal in Haarlem, gefotografeerd vóór de restauratie. De voorstelling van een glas-in-loodraam is het beste zichtbaar met licht van buiten naar binnen. Het is mooi als de afbeelding ook iets van de structuur en van de muur rond het raam laat zien. Dit stelt hoge eisen aan de fotograaf. Vaak is meer dan één opname en zorgvuldige bewerking nodig om het gewenste resultaat te bereiken.